WESTMINSTER - Vào lúc 10 giờ sáng thứ Tư, ngày 10 tháng 7, 2019 Hội Ái Hữu Hải Quân Cửu Long tại Nam California đã tổ chức buổi lễ động thổ, đặt viên đá đầu tiên xây dựng Tượng Đài Hoàng Sa để Vinh Danh 74 Chiến Sĩ Hải Quân QL/VNCH đã hy sinh trong trận hải chiến chống quân Trung Cộng xâm lăng vào ngày 19 tháng 1, 1974.
Hiện diện trong buổi lễ, về phía Quân Chủng Hải Quân có Hải Quân Thiếu Tá Phạm Gia Chính (Chủ Tịch Hội Đồng Giám Sát Hội Ái Hữu HQ Cửu Long kiêm Cố Vấn Ủy Ban Xây Dựng Đài Tưởng Niệm Hoàng Sa), Ban Chấp Hành, Ban Xây Dựng Tượng Đài cùng một số chiến hữu Hải Quân và gia đình.
Ngoài ra, có chiến hữu TQLC Nguyễn Phục Hưng (Chủ Tịch Liên Hội Cựu Chiến Sĩ), luật sư Nguyễn Xuân Nghĩa (Chủ Tịch Hội Đền Hùng Hải Ngoại), Kiến Trúc Sư Nguyễn Cửu Lâm, người thiết kế Tượng Đài, ông Khang Lê, Giám Đốc nhà quàn An Lạc. Về phía chính quyền TP Westminster có Thị Trưởng Trí Tạ, Phó Thị Trưởng Kimberly Hồ và ông Jackie Ngô.
Đại diện Hội Đồng Liên Tôn VN Tại Hoa Kỳ có GS Nguyễn Thanh Giàu (Chủ Tịch) và Chánh Trị Sự Cao Đài Hà Vũ Băng (Tổng Thư Ký HĐLT). Ngoài ra còn có phóng viên đài truyền hình SET, SBTN, và phóng viên ba nhật báo Viễn Đông, Người Việt và Việt Báo.
Sau nghi thức chào cờ và giới thiệu thành phần tham dự, HQ Vũ Đình Thọ giới thiệu HQ Phạm Lăng, Hội Trưởng Hội Ái Hữu HQCL thay mặt Hội và thay mặt Ban Xây Dựng Tượng Đài Hoàng Sa ngỏ lời cảm tạ quan khách và quý thân hữu đã đến tham dự ngày khởi công xây dựng Tượng Đài Hoàng Sa, để ghi nhớ sự hy sinh cao cả của 74 chiến sĩ Hải Quân VNCH trong trận hải chiến chống quân Trung Cộng xâm lăng đảo Hoàng Sa của VNCH vào ngày 19.01.1974.
Trưởng Ban Xây Dựng Tượng Đài Hoàng Sa, HQ. Phan Văn Song trình bày công tác xây dựng Tượng Đài. Theo ông cho biết, đây là sáng kiến của Thị Trưởng Trí Tạ và Phó Thị Trưởng Kimberly Hồ. Khi được Thị Trưởng thông báo, ông tỏ vẻ ngần ngại vì khả năng tài chánh của Hội không có, nhưng Thị Trưởng Tạ Đức Trí hứa, “Các chú, các bác cứ làm đi, chúng tôi sẽ hỗ trợ,” và Ban Chấp Hành cũng như Ban Cố Vấn đã họp nhau, quyết định thực hiện. Đến nay, con số tài chánh thu được từ các mạnh thường quân và các chiến hữu HQ đã gấp đôi ngân khoản dự trù là $70,000.
HQ Phan Văn Song thay mặt Ủy Ban Xây Dựng Tượng Đài cám ơn Thị Trưởng, Phó Thị Trưởng Westminster, cám ơn kiến trúc sư Nguyễn Cửu Lâm, người đã bỏ công thiết kế Tượng Đài rất công phu, mỹ thuật và chắc chắn sẽ tồn tại lâu dài để thế hệ con cháu chúng ta sau này hiểu được tinh thần chiến đấu chống ngoại xâm của các bậc cha, ông mình.
Thị Trưởng Tạ Đức Trí cũng có lời phát biểu, ca ngợi 74 chiến sĩ Hải Quân QL/VNCH đã anh dũng hy sinhy trong trận hải chiến Hoàng Sa năm 1974. Ông nói, “Tượng Đài Hoàng Sa là một di tích lịch sử để lại cho các thế hệ sau này biết về tinh thần quả cảm, sự chiến đấu anh dũng của các chiến sĩ HQ/QL/VNCH.”
Sau đó, Ban tổ chức mời niên trưởng Hải Quân Phạm Gia Chính trao viên đá có ghi khắc ngày khởi công xây dựng Tượng Đài Hoàng Sa cho Thị Trưởng Tạ Đức Trí, ông Trí Tạ đặt viên đá vào vị trí , và ban tổ chức mời niên trưởng HQ Phạm Gia Chính, Chiến hữu Nguyễn Phục Hưng (Chủ Tịch Liên Hội CCS),Thị Trưởng Trí Tạ, Phó Thị Trưởng Kimberly Hồ, GS Nguyễn Thanh Giàu, CTS Hà Vũ Băng, Kiến trúc sư Nguyễn Cửu Lâm, HQ Phan Văn Song và HQ Phạm Lăng lên cầm xẻng xúc cát đổ vào xung quanh viên đá trong nghi thức “động thổ.”
Sau đó, hai vị lãnh đạo tôn giáo được mời lên trước bàn thờ Tổ Quốc có bài vị 74 chiến sĩ Hải Quân đã anh dũng hy sinh để thắp hương, cầu nguyện. Xin Các Đấng Thiêng Liêng phù trợ cho việc xây dựng Tượng Đài Hoàng Sa được mọi sự hanh thông tốt đẹp, và cho anh linh các chiến sĩ Hải Quân đã vị quốc vong thân sớm được siêu thóat về miền tiên cảnh.
Sau các vị lãnh đạo tôn giáo đến quan khách và các chiến hữu lần lượt lên thắp hương trước bàn thờ 74 chiến sĩ Hải Quân VNCH.
HQ Vũ Đình Thọ đại diện ban tổ chức cám ơn quan khách, qúy niên trưởng, các chiến hữu và anh em giới truyền thông trước khi chụp tấm hình chung kỷ niệm.
Kiến trúc sư Nguyễn Cửu Lâm cho Viễn Đông biết, Tượng Đài Hoàng Sa do ông thiết kế có chiều ngang 9 feet, chiều cao 9 feet, chiều sâu 2 feet. Trên mặt Tượng Đài có hai phần, một bên là hình bản đồ Tổ Quốc VN, một bên là danh sách 74 chiến sĩ Hải Quân đã anh dũng hy sinh. Tượng Đài sẽ được khánh thành vào đúng ngày 19 tháng Giêng, 2020.
Tượng Đài Hoàng Sa ở bên trái Tượng Đài hai chiến sĩ Việt Mỹ và nằm ở vị trí ngang Tượng Đài vinh danh các Tướng, Tá VNCH đã tuẫn tiết. Như vậy, trong khu Tượng Đài Chiến Sĩ Việt Mỹ ở thành phố Westminster sẽ có ba Tượng Đài và một Kiot lưu trữ lịch sử chiến tranh Việt Nam.